Afet Yönetimi Terimler Sözlüğü-O

ODAK DERİNLİĞİ
(Focal depth)
Yer kabuğu içinde depreme sebep olan kırığın başladığı ve sismik enerjinin açığa çıktığı noktanın yeryüzüne olan düşey uzaklığına verilen addır.
ODAK MEKANİZMASI ÇÖZÜMÜ
(Focal mechanism solution)
Deprem dalgalarının analizini yaparak, depreme neden olan kırılma düzleminin eğimi, doğrultusu, kayma açısı, yer değiştirme miktarı, yırtılmanın zaman içerisinde gelişimi gibi sismolojik parametrelerin hesaplanması yöntemidir.
ODAK NOKTASI
(Focal point)
Yeryüzü içerisinde, depreme neden olan kırılmanın başladığı ve enerjinin açığa çıktığı yerdir. İç merkez olarak da adlandırılmaktadır.
OLAĞANÜSTÜ HAL
(Extraordinary situation)
Doğal afetler, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalımlar, Anayasa ile kurulmuş hür demokrasi düzenini ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması halleridir.
OLASI MAKSİMUM HASAR
(Probable maximum damage)
Bir riski sigorta ederken göz önüne alınması gereken ve yüksek hasar senaryolarına ilişkin değerlendirmeyi ifade eder.
OLASILIK
(Probability)
Bir olayın olabilme şansını gösteren sayıyı ifade eder. Sıfırla bir arasında bir gerçek sayı olarak gösterilebildiği gibi, sıfırla 100 arasında değişebilen sayı olarak da verilebilir. Olasılığın sayısal olarak gösterilemediği durumlarda ise düşük, orta ve yüksek gibi görecelik belirten sıfatlar kullanılabilir. Afet olaylarından depremin belirli bir zaman süresinde, mesela 50 yılda, meydana gelme ihtimali % 25 ise, meydana gelmeme olasılığı üç kat daha büyüktür.  İhtimal. 
OLASILIK YÖNTEMİ
(Probability method)
Bir olayın meydana gelebilme ihtimalini belirlemek için kullanılan modelleme ve hesaplama yöntemini ifade eder. İhtimaliyat hesabı.
OLAY KOMUTA SİSTEMİ
(Incident command system)
Bir acil durumu yönetiminde, müdahale edilen olay için eldeki imkânları en doğru ve etkin şekilde kullanabilmek amacıyla oluşturulan geçici ve dar kapsamlı idari düzenlemedir.
ONARIM
(Retrofit)
Her hangi bir afet nedeniyle hasar görmüş bir yapının, en az olay öncesinde sahip bulunduğu güvenlik düzeyine getirilecek şekilde tamir edilerek kullanılabilir hale getirilmesi faaliyetidir. Tamir.
ORTA HASAR
(Moderate damage)
Yapının yük taşıma özelliklerinde ve bazı yapı elemanlarında değişmeler sonucu ortaya çıkan hasar derecesini ifade eder. Yığma yapıların duvarlarında, 5-10 mm genişlikte yaygın kesme (X biçiminde) çatlakları, bölme ve kalkan duvarlarda, baca ve parapetlerde, büyük yarık, yıkılmalar, betonarme ve çelik yapıların kolon kiriş birleşimlerinde 15-20 mm’ye kadar kesme çatlakları, kolon ve kirişlerin dış yüzeylerinde dökülmeler bulunur. Bu tür hasar gören bir yapının ciddi şekilde onarılıp güçlendirmesi yapılmadan kullanımına izin verilmez, sadece eşya taşınması amacıyla içine girilebilir. Afet mevzuatına göre, orta hasarlı yapı bir yıl içerisinde onarılmadığı taktirde yerel yönetimlerce yıktırılmalıdır.    
ORTALAMA DENİZ SEVİYESİ
(Mean sea level)
Belirli bir referans yüzey (Datum) esas alınarak, uzun dönemli ölçümler sonucunda elde edilen ortalama deniz seviyesini ifade eder.
ORTALAMA HASAR ORANI
(Average damage ratio)
Belirli bir sınıftaki tipik bir binanın olası maksimum sarsıntı şiddeti veya rüzgar hızında görebileceği hasar değerinin, mevcut hasar değerine oranının yüzdesi olarak ifade edilir.