Afet Yönetimi Terimler Sözlüğü-Ç

ÇAMUR AKMASI
(Mud flow)
Kuru dere yataklarındaki ince taneli ve gevşek birikintilerin aşırı yağışlar sırasında sel sularıyla karışarak meyil aşağıya hızla akmasıdır. Çamur seli, olarak da adlandırılan bu olaya, Büyük Menderes çöküntü havzasında rastlanmaktadır. 1995 yılında Isparta’nın Senirkent ilçesinde meydana gelen çamur akması afetinde  74 kişi hayatını kaybetmiştir. 
ÇELİK ÇERÇEVELİ YAPI
(Steel frame construction)
Temeli betonarme olan, ancak düşey ve yatay yükleri taşıyan ve aktaran bölümleri haddede imal edilmiş çelik elemanlardan oluşan yapı sistemine verilen genel addır. 
ÇEVRE
(Environment)
Canlıların yaşamsal ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içersinde bulunduklar biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamlara verilen genel addır.
ÇEVRE BOZULMASI
(Environmental degradation)
Bakınız; Çevresel Bozulma.
ÇEVRE DÜZENİ PLANI
(Environmental  arrengement plan, Development framework plan)
Doğal kaynak akılcı kullanımını sağlamak amacıyla kalkınma planları ile varsa bölge planları temel alınarak yapılan korunması gereken alanlarla, tarım, sanayi, konut, ulaşım,turizm v.b. gibi arazi kullanım kararlarını, politika ve stratejilerini belirleyen üst ölçekli bir fiziki plandır. Sürdürülebilir ve dengeli kalkınma amacına uygun olarak, ekonomik gelişme ile ekolojik kararların birlikte düşünülmesine imkan veren, ölçekleri 1/25 000, 1/50000 veya 1/100 000 olabilen, plan notları ve plan açıklama raporuyla beraber bir bütünlük arz eden planlardır. Yasa gereği İl Özel İdareleri tarafından yapılır veya yaptırılır.
ÇEVRE KİRLENMESİ
(Environmental pollution)
Doğal çevrede meydana gelerek canlıların sağlığını, çevresel yaşam koşullarını ve ekolojik dengeyi bozan her tür olumsuz etkinin genel adıdır.
ÇEVRE KORUMA ALANLARI
(Natural habitat areas)
Ulusal mevzuat veya taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler gereğince koruma altına alınan alanlarla, ekolojik değeri olduğu için koruma altına alınmış alanların tümüne verilen genel addır.
ÇEVRE KORUNMASI
(Environmental protection)
Çevresel değerlerin ve ekolojik dengelerin bozulması ve yok olmasını önlemeye verilen genel addır. Var olan bozulmaları gidermeye, çevreyi iyileştirmeye, geliştirmeye, kirliliğini önlemeye yönelik çalışmaları kapsamaktadır.
ÇEVRE YÖNETİMİ
(Environmental management)
Doğal ve yapay çevre unsurlarının sürdürülebilir kullanımı ve gelişimini sağlamak üzere yerel, bölgesel, ulusal ve küresel düzeyde belirlenen politika ve stratejilerin uygulanması sürecidir. Bunu sağlamak için idari, teknik, hukuki, politik, ekonomik, mali, sosyal ve kültürel araçlar kullanılır.
ÇEVRESEL BOZULMA
(Environmental degradation)
İnsan aktiviteleri ve davranışları ile bazen de doğal afetlerle birlikte gelişerek mevcut temel doğal kaynaklara zarar veren veya doğal süreçleri tersine çeviren oluşuma verilen genel addır. Potansiyel etkileri çok çeşitli olmakla birlikte, doğal afetlerin meydana geliş sıklığını ve şiddetini etkileyerek genelde zarar görebilirliği artmasına sebep olur. Toprak verimsizliği, ormansızlaşma, çölleşme, kırsal arazi yangınları, biyolojik çeşitliliğin yok olması, su-toprak-hava kirliliği, iklimsel değişim, deniz seviyesi yükselmesi, atmosferde ozon seyrelmesi gibi bozulmalar örnek verilebilir.    
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ
(Environmental impact assessment)
Gerçekleştirilmesi planlanan projenin çevrede ortaya çıkarabileceği olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmadır. Olası olumsuz etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınması gereken önlemlerin, seçilen yer ile uygulanması düşünülen teknoloji alternatiflerinin değerlendirilmesi ve proje uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünü ayrıntılı olarak belirleyen çalışmadır.
ÇIĞ
(Avalanche)
Genellikle dağların yamaçlarında biriken kar kütlelerinin kendiliğinden veya tetikleyici bir etki sonucunda aniden ve büyük bir hızla harekete geçip akmasıdır.
ÇIĞ UYARISI
(Avalanche warning)
Çığ düşmesi olasılığının yüksek olduğu yerlerde ve günlerde çığ tehlikesi ve riski konusunda halka, dağcılara, kayakçılara ve  görevlilere, çeşitli iletişim araçları ile duyuru yapılması işlemidir.
ÇÖK-KAPAN-TUTUN
(Drop-Cover-Hold)
Kapalı mekanlarda deprem sırasındaki davranış biçiminin esasını ifade eden afettin etkilerinden korunma sloganı.
ÇÖKÜNTÜ HAVZASI
(Graben subsidence basin)
Her iki kenarında yer alan fayların oluşturduğu uzun ve geniş havzalara verin genel addır. Ege bölgesinde bulunan Büyük Menderes, Küçük menderes ve Gediz  çöküntü havzaları buna örnektir.  Almanca’daki ismiyle “Graben” olarak da adlandırılmaktadır.
ÇÖLLEŞME
(Desertification)
Kurak, yarı kurak ve az yağış alan bölgelerde iklim değişiklikleri, insan faaliyetleri, doğal etmenler gibi faktörlerden kaynaklanan verimli toprak kalitesinin bozulmasıdır. Toprağın aşırı kullanımı, aşırı otlatma, hatalı sulama yöntemleri, ormanların tahribi ve ekolojik dengenin bozulmasıyla meydana gelen iklim değişiklikleri çölleşmeye neden olan etmenlerin başında gelmektedir.