HAFİF ARAMA KURTARMA
(Light search and rescue)
Özel eğitimli toplum afet müdahale ekipleri tarafından hafif ve orta hasar görmüş yapılarda, profesyonel ekipler gelinceye kadar gerçekleştirilen arama ve kurtarma faaliyetidir.
HAFİF HASAR
(Slight damage)
Bakınız; Az Hasar.
HAK SAHİPLİĞİ
(Entitlement)
Afetzede ailelerin yıkılan veya ağır hasar görmüş binaları üzerindeki mülkiyet ilişkisine göre, ilgili yasa çerçevesinde yeniden yapılacak konutlardan veya inşaat kredisinden yararlanma haklarını düzenleyen hukuki tanımlamayı ifade eder.
HALK SAĞLIĞI
(Public health)
Toplumun önemli bir bölümünü etkileyebilecek hastalıklar konusunda insanları bilgilendirmek, bu tehditlere karşı korumak ve gerektiğinde tedavi etmek amacıyla yapılan tıbbi nitelikli çalışmaların genel amacını ifade eder.
HARDAL GAZI
(Mustard gas)
Yakıcı gazlar sınıfından olup içeriğinde kükürt klorür bulunan, soğan veya sarımsak kokusuna benzer bir kokuya sahip kimyasal silah niteliğindeki gazdır. Cilt, göz ve solunum yollarında etkili olur ve uzun süreli ve zahmetli tedavileri gerektiren yanık ve hasarlara yol açar. Deride ve solunum yoluyla girdiği vücut yüzeylerinde yanma ve erime oluşturup, sinir sitemini çökerterek ölüme sebep olur. Yasaklanmış olmasına karşın 1.Dünya Savaşından bu yana savaşlarda kullanılmıştır.
HASAR
(Damage)
Yapılar üzerinde doğal teknolojik ve insan kökenli bir olayın neden olduğu çatlama, kırılma, yıkılma devrilme gibi fiziksel sonuçlara verilen genel addır. Bina türü yapıların taşıyıcı ve taşıyıcı olmayan sistemlerinde meydana gelen hasar ve kayıpların tümünü ifade eder.
HASAR GÖREBİLİRLİK
(Damageability)
Değişik türdeki yapıların farklı büyüklüklerdeki deprem yer hareketi karşısındaki hasar görebilme eğilimlerine etki eden faktörleri ifade eder. Bazen Zarar Görebilirlik anlamında da kullanılmaktadır.
HASAR TESPİTİ
(Damage assessment)
Bir afetin neden olduğu fiziksel, ekonomik, sosyal ve çevresel hasar, zarar ve kayıpların, teknik ekiplerce belirlenmesi işlemine verilen addır. Mevzuatımıza göre tarım, sınai ve ticari ürünler ile mal ve eşya kayıpları, yasalarda belirtilmiş ve yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşlarının personeli tarafından yapılmaktadır. Yapılardaki hasarların belirlenmesi ise, özel olarak hazırlanmış hasar tespit formları kullanılarak teknik elemanlar tarafından yapılmaktadır.
HAVA
(Weather)
Belirli bir zamanda, atmosferin insan aktiviteleri ve canlıların hayatı üzerindeki etkisini ifade eden sözcüktür.
HAVA BASINCI HARİTASI
(Isobaric chart)
Hava basıncının eşit olduğu bölgeleri, eş basınç çizgileriyle belirleyen meteorolojik haritalara verilen addır.
HAVA KİRLİLİĞİ
(Air pollution)
Havanın doğal bileşiminin fosil yakıtlar, kimya ve diğer sanayi tesisleri ve nükleer patlamaların çıkardığı katı, sıvı ve gaz halindeki yabancı maddelerin etkisiyle bozularak canlı hayata ve ekolojik dengeye zarar verecek boyuta gelmesine verilen genel addır.
HAZIR BETON
(Ready mixed concrete)
Özel üretim tesislerinde kullanıcı olmayan kuruluş tarafından, standartlara uygun olarak hazırlanıp, inşaat mahallinde taze beton şeklinde yapımcıya teslim edilen yapı malzemesidir.
HAZIRLIK
(Preparedness)
Bakınız; Afete Hazırlık
HAZIRLIKLI OLMA
(Preparedness)
Afete müdahale çalışmaları için yapılan hazırlıklarla varılan yeterlik düzeyini ifade eder. Afet tehlikesinin olumsuz etkiler doğurabilecek sonuçlarına karşı gerekli önlemleri zamanında alarak, en uygun şartlarda en etkili organizasyon ve yöntemlerle bu sonuçları hafifletme amaçlı çalışmalardır.
HEYELAN
(Landslide)
Kaya, toprak veya arazi parçalarının, yer çekimi veya depremler, aşırı yağışlar gibi dış etkenlerin etkisi ile meyil aşağı kayması olayına verilen addır.
HIMIŞ
(Himis timber frame building))
Ülkemizde ahşap taşıyıcı sistem arasında dolgu malzemesi olarak kerpiç veya tuğla kullanılarak inşa edilen yapı türüne verilen addır.
HIZLI GELİŞEN AFETLER
(Rapid onset disasters)
Deprem, fırtına, çığ, kaya düşmesi gibi yıkıcı etkileri aniden ortaya çıkan doğal afetlere verilen genel addır.
HİDROLOJİK ÇEVRİM
(Hydrologic cycle)
Yeryüzündeki suyun sürekli olarak hal değişimi içersinde bulunması olayını ifade eder. Deniz, Göl ve diğer yüzeylerde bulunan suyun buharlaşma nedeniyle havaya karışması ve yağış halinde tekrar yeryüzüne dönüşü bu kapsamdadır.
HİJYEN
(Hygiene)
Afetten etkilenen nüfusun özellikle uyması gereken genel sağlık önlemleri ve kişisel temizlik kurallarına verilen addır.
HİPOSANTIR
(Hypocenter)
Bakınız; Odak Noktası.
HİSSEDİLEN SICAKLIK
(Apparent temperature)
Havadaki bağıl nemle orantılı olarak insanlar tarafından hissedilen sıcaklık değerini ifade eder. Bu değer ölçülen sıcaklık değerinden her zaman biraz daha büyüktür.
HİSSEDİLEN SICAKLIK ENDEKSİ
(Heat index)
Havadaki bağıl nem oranına bağlı olarak, görünür veya hissedilen sıcaklığın, ölçülen hava sıcaklığından fazla olan miktarını gösteren cetveldir.
HİZMET
(Service)
Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan, bedeni veya fikri faaliyetlerin tümüne verilen genel addır.
HORTUM
(Tornado)
Doğadaki en şiddetli rüzgâr fırtınalarından birisine verilen özel addır. Küçük ve güçlü alçak basınç alanlarında, büyük bir hızla kendi etrafında dönen hava hareketiyle oluşur. Hareket, huni şeklini almış bir bulutun, şiddetli gök gürültüleri ile birlikte, kendi etrafında, genellikle saat ibresinin ters yönünde büyük bir hızla dönmesi ile başlar ve fil hortumuna benzeyen bu hava hareketi yere ulaştığında hortum adını alır. Deniz ve göller üzerinde oluşan hortumlar, su hortumu olarak adlandırılmaktadır. Pek sık olmasa da ülkemizde de rastlanmaktadır. Son olarak, 2004 yılı içerisinde, Ankara ili Çubuk İlçesine bağlı Sünlü beldesinde meydana gelen hortumda 4 kişi hayatını kaybetmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder